MİTOZ VE MAYOZ BÖLÜNME
Yaşamın sürekliliği için hücresel dans. Büyüme, onarım ve genetik çeşitliliğin temelleri.
HÜCRE NEDEN BÖLÜNÜR?
Büyüme ve Gelişme
Çok hücreli canlılarda, zigottan başlayarak yetişkin bir birey olana kadar hücre sayısının artmasını sağlar.
Yenilenme (Rejenerasyon)
Yaralanan dokuların onarılması (örneğin kertenkelenin kopan kuyruğunu yenilemesi) bölünme ile gerçekleşir.
Üreme
Tek hücrelilerde çoğalmayı, çok hücrelilerde ise üreme hücrelerinin (sperm, yumurta) oluşumunu sağlar.
46
İnsan Hücresindeki Kromozom Sayısı
24 Saat
Ortalama Bir Hücre Döngüsü Süresi
~37 Trilyon
Yetişkin İnsandaki Hücre Sayısı
BÖLÜNME ÇEŞİTLERİ
Detayları ve farkları görmek için sekmelere tıklayın.
Mitoz Bölünme
Vücut hücrelerinde (soma) görülür. Ana hücrenin tıpatıp aynısı olan 2 yeni hücre oluşur. Kalıtsal çeşitlilik yoktur.
- İnterfaz: Hazırlık evresi. DNA eşlenir.
- Profaz: Çekirdek zarı erir, kromozomlar belirginleşir.
- Metafaz: Kromozomlar hücrenin ortasına tek sıra dizilir.
- Anafaz: Kardeş kromatitler zıt kutuplara çekilir.
- Telofaz: Çekirdekler yeniden oluşur ve sitoplazma bölünür.
Mayoz Bölünme
Sadece üreme ana hücrelerinde görülür. Kromozom sayısı yarıya iner (2n -> n). 4 yeni hücre oluşur.
- Parça Değişimi: Profaz I evresinde gen alışverişi (Crossing Over) olur. Çeşitlilik sağlar.
- İki Aşama: Mayoz I ve Mayoz II olarak iki aşamada gerçekleşir.
- Homolog Kromozomlar: Mayoz I’de homolog kromozomlar ayrılır (Kromozom sayısı yarıya iner).
Karşılaştırma Tablosu
| Özellik | MİTOZ | MAYOZ |
|---|---|---|
| Görüldüğü Yer | Vücut Hücreleri | Üreme Ana Hücreleri |
| Sonuç Hücre Sayısı | 2 | 4 |
| Kromozom Sayısı | Değişmez (2n -> 2n) | Yarıya İner (2n -> n) |
| Genetik Yapı | Aynı | Farklı (Çeşitlilik Var) |
MİKROSKOBİK BAKIŞ
