Biyoloji Dersi: Boşaltım Sistemi BÖBREĞİN SÜZME İŞLEMİ Vücudun en hassas arıtma tesisi. Kanın temizlenip atıkların idrara dönüştüğü Nefron mucizesi. Tesisi İncele ARITMA TESİSİNİN BİRİMLERİ Glomerulus (Süzgeç) Kanın yüksek basınçla kılcallardan Bowman kapsülüne süzüldüğü ilk duraktır. Kan hücreleri ve proteinler geçemez. Nefron Kanalları (Geri Dönüşüm) Proksimal tüp, Henle kulpu ve Distal tüp boyunca yararlı maddeler (su, …
Biyoloji Dersi: Savunma Sistemleri BAĞIŞIKLIK SAVAŞÇILARI Vücudumuzun görünmez ordusu. Mikroplara karşı 7/24 süren kale savunması ve özel harekat timleri. Savaşa Katıl SAVAŞ STRATEJİSİ Tanıma (İstihbarat) Vücuda giren yabancı maddeler (antijenler), savunma hücreleri tarafından “bizden değil” olarak etiketlenir. Yok Etme (Saldırı) Akyuvarlar mikropları yutar (fagositoz) veya antikorlar ile onları etkisiz hale getirip patlatır. Hafıza (Arşiv) Savaşılan …
Ekoloji: Enerji Akışı BESİN PİRAMİDİ Doğadaki hiyerarşinin ve enerji transferinin görsel haritası. Üreticiden tüketiciye uzanan yaşam zinciri. Piramidi Tırman PİRAMİDİN KURALLARI %10 Yasası Enerji bir üst basamağa geçerken %90’ı ısı ve hareket olarak kaybolur. Sadece %10’u aktarılır. Birey Sayısı Piramidin tabanından tavana doğru gidildikçe birey sayısı genellikle azalır. (Otlar > Aslanlar) Biyolojik Birikim Zehirli maddeler …
Biyoloji & Coğrafya: Madde Döngüleri SU DÖNGÜSÜ Doğanın sonsuz hareketi. Bir damla suyun okyanustan gökyüzüne, oradan toprağa uzanan maceralı yolculuğu. Döngüyü Başlat DÖNGÜNÜN MOTORLARI Güneş Enerjisi Okyanusları ve gölleri ısıtarak suyun buharlaşmasını sağlayan ana güç kaynağıdır. Atmosfer Su buharının depolandığı, taşındığı ve soğuyarak tekrar sıvı hale geçtiği devasa laboratuvardır. Yerçekimi Bulutlardaki suyun yağmur veya kar …
Biyoloji Dersi: Moleküler Genetik DNA’DAN PROTEİNE Santral Doğma: Hayatın mimari planı nasıl canlı bir yapıya dönüşür? DNA’nın şifresinden proteinin üretimine yolculuk. Şantiyeyi İncele İNŞAAT EKİBİ (MOLEKÜLLER) DNA (Ana Plan) Çekirdekte saklanan, asla dışarı çıkmayan, binanın tüm detaylarını içeren devasa mimari projedir. mRNA (İş Emri) DNA’daki planın fotokopisidir. Şifreyi (mesajı) çekirdekten alıp şantiyeye (Ribozom) götürür. tRNA …
Biyoloji Dersi: Sinir Sistemi REFLEKS YAYI Vücudun süper hızlı acil durum hattı. Beyne sormadan verilen hayati kararların milisaniyelik öyküsü. Hızı Hisset NEDEN REFLEKSLERİMİZ VAR? Maksimum Hız Düşünmek zaman alır. Refleksler, beyni atlayarak omurilik üzerinden çalışır, böylece saniyeler değil saliseler içinde tepki verilir. Koruma Kalkanı Sıcak ütü, iğne batması veya ani sesler gibi tehlikelere karşı vücudu …
Biyoloji Dersi: Enerji Dönüşümleri FOTOSENTEZ FABRİKASI Doğanın en büyük kimyasal üretim tesisi. Güneş ışığının besine, karbondioksitin oksijene dönüştüğü mucizevi süreç. Fabrikayı Gez ÜRETİM İÇİN GEREKENLER Enerji Kaynağı: Güneş Fabrikanın elektrik santrali gibidir. Klorofil pigmentleri güneş ışığını soğurarak kimyasal enerjiye (ATP) dönüştürür. Ham Madde 1: Su (H₂O) Köklerden alınır. Fotoliz denilen süreçle parçalanarak Elektron (e-) ve …
Biyoloji Dersi: Sindirim Sistemi SİNDİRİM YOLCULUĞU Bir elmanın vücudumuzdaki inanılmaz serüveni. Mekanik parçalanmadan kimyasal çözülmeye kadar adım adım analiz. Serüvene Başla SİNDİRİM NASIL GERÇEKLEŞİR? Mekanik Sindirim Besinlerin çiğneme (dişler) ve kas hareketleri (mide çalkalaması) ile fiziksel olarak küçük parçalara ayrılmasıdır. Kimyasal Sindirim Enzimlerin devreye girerek besinleri hücre zarından geçebilecek kadar küçük moleküllere (monomerlere) ayırmasıdır. Emilim …
Biyoloji Dersi: Ünite 2 MİTOZ VE MAYOZ BÖLÜNME Yaşamın sürekliliği için hücresel dans. Büyüme, onarım ve genetik çeşitliliğin temelleri. Keşfetmeye Başla HÜCRE NEDEN BÖLÜNÜR? Büyüme ve Gelişme Çok hücreli canlılarda, zigottan başlayarak yetişkin bir birey olana kadar hücre sayısının artmasını sağlar. Yenilenme (Rejenerasyon) Yaralanan dokuların onarılması (örneğin kertenkelenin kopan kuyruğunu yenilemesi) bölünme ile gerçekleşir. Üreme …
Biyoloji Dersi: Dolaşım Sistemi KÜÇÜK VE BÜYÜK KAN DOLAŞIMI Vücudun kesintisiz çalışan lojistik ağı. Temiz kanın yolculuğu ve kirli kanın arınma süreci. Yolculuğa Başla DOLAŞIMIN GÖREVLERİ Madde Taşınması Besin ve Oksijeni hücrelere taşır. Hücrelerde oluşan atık maddeleri ve karbondioksiti ise uzaklaştırır. Savunma Akyuvarlar ve antikorlar sayesinde vücuda giren mikroplara karşı savaşır ve bağışıklık sağlar. Düzenleme …